در این مقاله، به بررسی انواع روشهای تسویه صورتحساب الکترونیکی در سامانه مودیان میپردازیم. در سامانه مودیان، سه نوع صورتحساب الکترونیکی تعریف شده است: نوع اول، نوع دوم و نوع سوم. از میان این سه نوع، تنها صورتحساب نوع اول امکان ثبت بهصورت نسیه را دارد. به این معنا که صورتحسابهای نوع دوم و سوم بهصورت پیشفرض نقدی محسوب میشوند و امکان ثبت آنها بهعنوان نسیه وجود ندارد. صورت حساب نوع اول در خصوص معاملات بین مودیان مشمول مالیات بر ارزش افزوده است و امکان ثبت بهصورت نقدی و نسیه را دارد ، صورتحساب نوع دوم بین مودیان و اشخاص عادی صادر میشود و فقط بهصورت نقدی قابل ثبت است ، صورتحساب نوع سوم نیز که حاوی اطلاعات محدودی است ، عمدتاً برای ثبت معاملات روزمره و خردهفروشیها صادر میشود و برخلاف صورتحساب نوع اول و دوم، اطلاعات خریدار را در بر نمیگیرد و صرفاً نقدی محسوب میشوند . ثبت تمامی صورتحساب ها از طریق نرم افزار واسط سامانه مودیان امکان پذیر می باشد. این تفاوت در روش ثبت صورتحساب، تأثیر مستقیمی بر نحوه تسویه، محاسبه مالیات و تعهدات مالی طرفین دارد که در ادامه بهصورت دقیقتر به آن پرداخته خواهد شد
تعریف انواع صورتحساب الکترونیکی
در سامانه مودیان، صورتحساب الکترونیکی ابزاری رسمی برای ثبت معاملات مالی بین فروشندگان و خریداران است. این صورتحسابها با توجه به نوع معامله و شرایط پرداخت، به سه دسته اصلی تقسیم میشوند. تفاوت این انواع صورتحساب، بر نحوه پرداخت مبلغ، اعمال مالیات بر ارزش افزوده، و تعهدات مالی طرفین معامله تأثیرگذار است.
صورتحساب نقدی
در صورتحساب نقدی، کل مبلغ معامله در لحظه صدور صورتحساب پرداخت میشود. به این معنا که خریدار همان زمان که صورتحساب صادر میشود، مبلغ آن را بهصورت نقد، کارتبانکی، یا سایر روشهای پرداخت ، به فروشنده پرداخت میکند. در این حالت:
- بدهی مالیات بر ارزش افزوده فروشنده بلافاصله اعمال میشود ، فروشنده موظف است این بدهی را در پایان همان دوره مالیاتی به سازمان مالیاتی پرداخت کند
- اعتبار مالیاتی برای خریدار ایجاد میشود.
- حد مجاز فروشنده کاهش و حد مجاز خریدار افزایش پیدا میکند.
صورتحساب نسیه
صورتحساب نسیه، به صورتحسابی گفته میشود که پرداخت آن در زمان آینده انجام میشود. در صورتحساب نسیه در سامانه مودیان باید موراد زیر در نظر گرفته شود:
- در زمان صدور صورتحساب، مبلغ پرداخت نشده و معامله بهعنوان نسیه در نظر گرفته میشود.
- تا زمانی که خریدار نسیه بودن صورتحساب را تایید نکند، از نظر مالیاتی نقدی محسوب میشود.
- بدهی مالیات بر ارزش افزوده، حد مجاز فروشنده و اعتبار مالیاتی خریدار، تنها پس از تایید خریدار و تکمیل جدول پرداخت سامانه مودیان اعمال میشود.
صورتحساب تلفیقی (ترکیبی از نقد و نسیه)
این نوع صورتحساب حالتی بین دو نوع صورتحساب قبلی است. در صورتحساب تلفیقی، بخشی از مبلغ بهصورت نقدی در لحظه صدور صورتحساب پرداخت شده و بخش دیگر در آینده تسویه میشود. ویژگیهای این صورتحساب:
- اثرات مالیاتی مرتبط با قسمت نقدی بلافاصله اعمال میشود، اما بخش نسیه تا زمان تایید و ثبت جدول پرداخت به تعویق میافتد.
- این مدل بیشتر در معاملات با پرداختهای اقساطی یا شرایط ویژه تجاری استفاده میشود.
تسویه صورتحساب نقدی
در این روش، مبلغ معامله توسط خریدار همزمان با صدور صورتحساب در همان لحظه پرداخت شده و فرآیند مالی آن تکمیل میشود. با تسویه صورتحساب به صورت نقدی مالیات بر ارزش افزوده فروشنده اعمال می شود ، با تائید صورتحساب اعتبار مالیاتی برای خریدار اعمال می شود ، حد مجاز فروشنده کاهش مییابد و برای خریدار افزایش می یابد
تسویه صورتحساب نسیه
در صورتحساب نسیه، تسویه مبلغ معامله در زمان صدور انجام نمیشود و پرداخت آن به تاریخ آینده موکول میشود. بنابراین، فرآیند مالیاتی آن نیز تا زمان تسویه نهایی تکمیل نمیشود. در صورتحساب نسیه ، فروشنده صورتحساب را ثبت میکند و برای خریدار ارسال می نماید. خریدار می تواند صورتحساب ارسال شده را تائید و یا رد کند ، طبق تبصره ۲ ماده ۴ قانون مالیات بر ارزش افزوده، یک صورتحساب نسیه تنها زمانی نسیه تلقی میشود که خریدار آن را تایید کند ، گر خریدار صورتحساب را تایید نکند، از نظر مالیاتی صورتحساب نقدی محسوب میشود. س از تایید نسیه بودن صورتحساب، فروشنده یا خریدار موظف است جدول پرداخت سامانه مودیان را تکمیل کند. تا زمانی که جدول پرداخت تکمیل و تایید نشود، تعهدات مالیاتی صورتحساب (از جمله بدهی مالیاتی فروشنده و اعتبار مالیاتی خریدار) فعال نخواهد شد
جدول مقایسه صورتحساب نقدی و نسیه
| ویژگی | صورتحساب نقدی | صورتحساب نسیه |
|---|---|---|
| زمان پرداخت مبلغ | زمان صدور صورتحساب پرداخت می شود | پس از تایید خریدار در اینده پرداخت می شود |
| نیاز به تایید خریدار | تایید سیستمی نیز ممکن است | دارد |
| بدهی مالیات بر ارزش افزوده برای فروشنده | بلافاصله پس از صدور صورتحساب | پس از تایید خریدار و تکمیل جدول پرداخت |
| کاهش حد مجاز فروشنده | بلافاصله در همان تاریخ صدور صورتحساب | پس از تایید خریدار و ثبت جدول پرداخت |
| ایجاد اعتبار مالیات بر ارزش افزوده برای خریدار | بلافاصله پس از ثبت صورتحساب | پس از تایید خریدار و تکمیل جدول پرداخت |
| افزایش حد مجاز خریدار | در همان زمان صدور صورتحساب | پس از تایید خریدار و تکمیل جدول پرداخت |
| نیاز به جدول پرداخت | ندارد، زیرا مبلغ صورتحساب در همان لحظه پرداخت شده است | دارد، تا زمانی که تسویه نهایی انجام شود |
| وضعیت صورتحساب | از ابتدا نقدی محسوب میشود | تا پیش از تایید خریدار، نقدی در نظر گرفته میشود |
در صورتی که قصد ثبت صورتحساب الکترونیکی از طریق نرم افزار واسط را دارید می توانید از نرم افزار واسط سامانه مودیان کاریا حساب استفاده کنید ، قیمت نرم افزار کاریا حساب 4.200.000 هزار تومان می باشد که با فعال شدن اشتراک شما می توانید به صورت رایگان به سامانه مودیات متصل شوید هم چنین استفاده از ربات هوشمند حسابداری که در پیشخوان افزونه قرار دارد نیز به صورت رایگان برای مشترکین فعال می شود.