شناسه کالا و خدمات چیست؟

شناسه به یک کد یا علامت منحصربه‌فرد گفته می‌شود که برای شناسایی یک کالا، خدمت، فرد به کار می‌رود. این شناسه می‌تواند شامل اعداد، حروف یا ترکیبی از هر دو باشد و معمولاً برای تسهیل در شناسایی و تفکیک یک مورد از موارد مشابه به کار می‌رود. بدین ترتیب شناسه کالا یک کد یا عدد منحصربه‌فرد است که برای شناسایی کالاها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کد به کالاها در هنگام تولید، واردات، یا توزیع اختصاص داده می‌شود تا به‌صورت یکپارچه در تمامی مراحل زنجیره تأمین، از تولید تا مصرف، ردیابی و شناسایی شوند. شناسه کالا معمولاً از مجموعه‌ای از اعداد و حروف تشکیل شده و به هر محصول به صورت یکتا اختصاص داده می‌شود.

شناسه کالا به عنوان یک کد یکتای 13 رقمی، به ویژگی‌های ماهیتی کالا مانند نوع، جنس، مدل و نام تجاری اشاره دارد و باعث می‌شود که کالاها در زنجیره تجاری به‌سادگی شناسایی و پیگیری شوند. این شناسه نقش کلیدی در مبارزه با قاچاق کالا عمل می کند.بدین ترتیب که با ثبت شناسه کالا در سامانه مربوطه امکان کنترل و نظارت دقیق‌تری بر ورود و خروج کالاها فراهم می‌شود و از ورود کالای تقلبی به بازار جلوگیری می شود

 شناسه کالا و خدمات  به دو دسته کلی تقسیم می‌گردد:

1. شناسه داخلی: این نوع شناسه توسط سامانه شناسه کالا تعیین می شود و به هر کالا بر اساس ویژگی‌های ماهیتی و مشخصات آن یک کد یکتا اختصاص می‌دهد. این شناسه‌ها برای ردیابی، شناسایی، و کنترل کالاها در داخل مرزهای کشور طراحی شده‌اند و به تنظیم و نظارت دقیق‌تر در بازار داخلی کمک می‌کنند.

2. شناسه‌های معتبر بین‌المللی (مانند GTIN): شناسه‌هایی مانند GTIN (Global Trade Item Number) که توسط استاندارد جهانی GS1 تعریف می‌شود، در سطح بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرند. GTIN شامل بارکدهای مختلفی است که برای شناسایی محصولات در زنجیره تأمین جهانی به‌کار می‌روند و به تسهیل تبادل اطلاعات و پیگیری کالاها در سراسر جهان کمک می‌کنند. این نوع شناسه‌ها به کالاها اجازه می‌دهند که به‌راحتی در سیستم‌های مختلف تجاری و توزیع بین‌المللی شناسایی شوند.

شناسه‌های معتبر بین‌المللی مانند GTIN معمولاً در سطح جهانی برای کالاهایی که واردات و صادرات دارند بسیار کاربردی هستند، در حالی که شناسه‌های داخلی برای مدیریت کالاهای داخلی و مبارزه با قاچاق کالا در داخل کشورها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

شناسه کالا و خدمات در سامانه مودیان

با توجه به اجرای قانون سامانه مودیان و الزامی شدن ارسال الکترونیکی صورتحساب ها ، دریافت شناسه کالا و خدمات برای صدور فاکتور نیز اجباری شد . مسئولیت صدور شناسه کالا با سازمان صنعت ، معدن و تجارت میباشد ، بدین ترتیب تمامی مشمولین قانون سامانه مودیان موظف به دریافت شناسه کالا و خدمات از طریق روش های ارائه شده برای ارسال صورت حساب الکترونیکی می باشند.

شناسه کالا به دو قسمت عمومی و اختصاصی دسته بندی می شود و تفکیک این دو شناسه از هم به یکی از دغدغه های مودیان تبدیل شده است، که در ادامه ما به اختصار در مورد هریک توضیح خواهیم داد

شناسه عمومی کالا: شناسه عمومی کالا در سامانه مودیان به‌عنوان یک راهکار جایگزین برای کسب‌وکارها و مودیان مالیاتی است که امکان دریافت شناسه کالا و خدمات اختصاصی را نداشته‌اند. این شناسه‌ها توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت تعیین و در اختیار کسب‌وکارها قرار داده می‌شوند تا در فرآیندهای مالیاتی و صدور صورتحساب الکترونیکی بتوانند از آن‌ها استفاده کنند.برای دریافت شناسه کالای عمومی می توانید از طریق سامانه stuffid.tax.gov.ir و یا افزونه ی اختصاصی شناسه کالا که در سایت کاریا حساب موجود می باشد اقدام به دریافت شناسه کالای عمومی نمائید.

شناسه اختصاصی کالا: بر اساس ماده 13 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، همه اشخاص حقیقی و حقوقی که در زمینه تولید یا واردات کالا فعالیت می‌کنند، موظف‌اند برای کالاهای خود شناسه اختصاصی دریافت کنند. این شناسه برای ارسال صورتحساب‌های الکترونیکی و همچین شفاف‌سازی کالاهایی که در بازار تولید و یا وارد می شوند مورد استفاده قرار می‌گیرد. توجه فرمائید اشخاصی که ار طریق سامانه جامع تجارت ntsw.ir اقدام به دریافت شناسه کالا نموده اندف برای ارسال صورتحساب الکترونیکی خود که از طریق نرم افزار سامانه مودیان انجام میدهند نیاز به دریافت شناسه اختصاصی ندارند

شناسه عمومی و اختصاصی خدمات:اخذ شناسه عمومی خدمات و شناسه اختصاصی خدمات مشابه یک دیگر است و اشخاص برای دریافت شناسه خدمت می‌بایست به سامانه portal.gs1-ir.org مراجعه نمایند. سامانه portal.gs1-ir.org یکی از سامانه‌هایی است که مودیان می‌توانند از طریق آن شناسه خدمات خود را دریافت کنند. این سامانه توسط مرکز ملی شماره‌گذاری کالا و خدمات ایران اداره می‌شود و مسئولیت تخصیص شناسه‌های ملی و بین‌المللی برای کالاها و خدمات را بر عهده دارد.