آیا تا به حال به بارکد روی محصولاتی که خریداری میکنید دقت کردهاید؟ این بارکدها در واقع نوعی شناسه کالا هستند که جهت شناسایی دقیق کالاها اهمیت دارد،این شناسه در واقع جهت ردیابی بر روی کالا درج می شود و در حوزه هایی همچون ، تجارت ، گمرک ، انبارداری و سامانه مودیان مورد استفاده قرار میگیرد.این شناسهها به سازمان مالیاتی و سایر نهادهای نظارتی کمک میکنند تا بدانند دقیقاً چه کالایی، با چه مشخصاتی و به چه قیمتی فروخته شده است.بعد از تصویب قانون پایانه های فروشگاهی ، سازمان امور مالیاتی اعلام کرده تا همه فروشندگان و تولیدکنندگان باید در فاکتورهای الکترونیکی خود،شناسه کالا و خدمات را وارد کنند در غیر این صورت ، صورتحساب صادر نمی شود.این کار جهت شفافیت در صورتحساب های مالیاتی انجام میگیرد.شناسه کالا و خدمات به دو صورت عمومی و اختصاصی می باشد و ما قصد داریم به تفاوت هریک از این شناسه ها بپردازیم

تعریف شناسه عمومی کالا
شناسه عمومی کالا یک کد 13 رقمی است که برای شناسایی کالا استفاده می شود و روی بستهبندی محصولات میبینید، تمامی کالاهایی که مشخصات فنی یکسانی دارند دارای شناسه عمومی یکسانی نیز هستند ، این کد 13 رقمی به صورت تصادفی کنار هم چیده نشده و هر رقم نشان دهنده ی یک بخش است.چند رقم اول معمولاً نشاندهنده کشور سازنده است، بخش بعدی کد شرکت تولیدکننده را مشخص میکند و بخش دیگر برای خود محصول است. مثلاً وقتی یک بطری نوشابه و یک بطری آب معدنی از یک شرکت میخرید، کدهای آنها شبیه هم هستند اما کاملاً یکسان نیستند. در واقع شناسه عمومی کالا یک زبان مشترک بین گمرک، انبار، حسابداری و فروشگاهها می باشد.شناسه عمومی کالا به کالا و خدمات با ویژگی یکسان از نظر برند ، مدل ، وزن ،بسته بندی و …تعلق میگیرد.شناسه عمومی کالا در ایران توسط مرکز ملی شماره گذاری کالا و خدمات ( ایران کد ) تعریف می شود
تعریف شناسه اختصاصی کالا
شناسه اختصاصی همانند اثر انگشت کالاست، در واقع اگر شما دو کالا مشابه و از یک برند داشته باشید ، هر یک از کالاها دارای یک شناسه اختصاصی و منحصر به فرد می باشد. اگر به گوشی های موبایل توجه کرده باشید علاوه بر شناسه عمومی که بیانگر مدل گوشی و کشور سازنده می باشد ، یک شناسه اختصاصی به نام IMEI دارند. که بعد از وارد شدن گوشی به داخل کشور این شناسه باید در سامانه همتا ثبت شود.شناسه اختصاصی قالب یکسانی ندارد و با توجه به نوع صنعت می تواند عدد ، حروف و یا ترکیبی از هر دو باشد.طول شناسه اختصاصی بین 10 تا 24 کاراکتر می باشد
مقایسه ی شناسه کالای عمومی و اختصاصی
| ویژگی | شناسه کالای عمومی | شناسه کالای اختصاصی |
|---|---|---|
| ساختار کد | ساختار استاندارد و از پیش تعیین شده (معمولاً شامل کد کشور، کد تولیدکننده، کد محصول و رقم کنترلی) | ساختار منعطفتر و قابل تعریف توسط خود تولیدکننده |
| مرجع صدور | سازمانهای رسمی مانند GS1 یا سازمان ملی استاندارد | خود شرکت یا بنگاه اقتصادی |
| فرآیند دریافت | نیازمند طی مراحل اداری، ارائه مدارک و پرداخت هزینه | بدون نیاز به تأییدیه نهادهای رسمی و قابل تعریف بلافاصله |
| اعتبار و شناسایی | قابل شناسایی در سطح بینالمللی و در تمامی سیستمهای مرتبط | محدود به سیستم داخلی شرکت و نیازمند تعریف مجدد در هر سیستم جدید |
| گستره استفاده | مناسب برای کالاهای تولید انبوه و محصولات استاندارد | مناسب برای محصولات سفارشی، خدمات خاص و محصولات با تیراژ محدود |
| هزینه | نیازمند پرداخت هزینه برای ثبت و تمدید سالانه | بدون هزینه مستقیم |
| قابلیت ردیابی | قابلیت ردیابی در کل زنجیره تأمین و در سطح بینالمللی | محدود به سیستم داخلی و غیرقابل ردیابی در سطح بینالمللی |
| الزامات قانونی | برای بسیاری از گروههای کالایی اجباری است | تنها در موارد خاص و با رعایت ضوابط مشخص مجاز است |
| زمان دریافت | چند روز تا چند هفته | آنی و بلافاصله |
| یکتایی | منحصر به فرد در سطح جهانی | منحصر به فرد فقط در سیستم داخلی شرکت |
نقش شناسه کالا در صورتحساب های الکترونیکی
با اجرایی شدن قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مؤدیان، درج شناسه کالا در صورتحسابهای الکترونیکی ( به خصوص شناسه عمومی ) اجباری شد. بر اساس این قانون، تمامی مودیان باید در صورتحسابهای صادره خود، شناسه کالا را به همراه سایر اطلاعات ضروری مانند شناسه فروشنده، خریدار، تاریخ، مبلغ و مالیات ارزش افزوده درج کنند. عدم استفاده از شناسه کالای صحیح میتواند منجر به رد شدن صورتحساب توسط سامانه مؤدیان، عدم امکان استفاده از اعتبار مالیاتی برای خریدار و در نهایت جرایم مالیاتی برای فروشنده شود.تطبیق بین کالا و شناسه ی درج شده ، مبنای پذیرش قانونی فاکتور می باشد. در اکثر موارد برای صورتحساب های الکترونیکی از شناسه عمومی کالا استفاده می شود ، مگر در برخی از حوزه ها همچون دارو ، تجهیزات پزشکی و یا کالاهای دیجیتال که درج شناسه اختصاصی ضروری می باشد.
برای دریافت شناسه عمومی کالا و حدمات می توانید به سایت stuffid مراجعه و بعد از احراز هویت مطابق با نیاز خود فایل اکسلی را دانلود کنید. و از فایل اکسل که فیلدهای بسیار زیادی نیز دارد ، کد کالای خود را جست جو کنید. البته راه حل ساده تری نیز وجود دارد شما میتوانید از موتور جست و جوی شناسه کالا و خدمات کاریاحساب که در پایین قرار داده شده است استفاده کنید. کافی است محصول خود را تایپ کنید و دکمه ی جست و جو را کلیک کنید. کلیه ی اطلاعات مربوط به کالا و یا خدمات که مورد نیاز شماست نمایش داده می شود. در صورتیکه برای ارسال صورتحساب الکترونیکی از نرم افزار واسط سامانه مودیان کنید در برخی از این افزونه های واسط شناسه ی کالا و خدمات را میتوان داخل نرم افزار جست و جو کرد ، این کار در افزایش سرعت و تسهیل در ارسال صورت حساب به مودیان کمک می کند. نرم افزار واسط کاریا حساب از چنین قابلیتی پیروی میک ند
برای دریافت شناسه اختصاصی کالا ، افرادی که از طریق سامانه جامع تجارت ntsw.ir اقدام به دریافت شناسه کالا نموده اند نیازی به دریافت شناسه اختصاصی کالا ندارند و برای دریافت شناسه اختصاصی خدمات افراد می بایست به سامانه portal.gs1-ir.org مراجعه نمایند. این سامانه توسط ایران کد اداره می شود و مسئولیت تخصیص شناسههای ملی و بینالمللی برای کالاها و خدمات را بر عهده دارد.
| دریافت شناسه کالا / خدمت | |
|---|---|
| نوع شناسه | آدرس و اطلاعات مربوطه |
| شناسه خدمات عمومی | مراجعه به مرکز ملی شمارهگذاری کالا و خدمات: www.portal.gs1-ir.org تماس: 02188934605 الی 15 |
| شناسه خدمات اختصاصی | مراجعه به مرکز ملی شمارهگذاری کالا و خدمات: www.portal.gs1-ir.org تماس: 02188934605 الی 15 |
| شناسه کالای عمومی | مراجعه به فایل اکسل در آدرس: stuffid.tax.gov.ir و افزونه ی اختصاصی کاریا حساب |
| شناسه کالای اختصاصی | مراجعه به سامانه جامع تجارت و زیرسامانه شناسه کالا: www.ntsw.ir |

بدون دیدگاه