سامانه مودیان، بهعنوان یکی از مهمترین سامانه های مدیریت مالیاتی، امکان ثبت انواع روشهای پرداخت ( نقد- نسیه- نقد و نسیه) را در صورتحسابهای الکترونیکی فراهم کرده است. ثبت چک در این سامانه، یکی از مراحل کلیدی در فرآیند مالیاتی محسوب میشود که هم فروشنده و هم خریدار میتوانند آن را انجام دهند. این فرآیند نهتنها به شفافسازی معاملات کمک میکند، بلکه برای اعمال اعتبارات مالیاتی خریدار نیز ضروری است. با این حال، زمان و نحوهی ثبت چک میتواند تأثیر مستقیمی بر بدهیهای ارزش افزودهی فروشنده داشته باشد. در این مقدمه، به بررسی اصول ثبت چک، زمان مناسب برای ثبت آن، و اهمیت این فرآیند میپردازیم.
چه کسی مسئول ثبت چک است؟
در سامانه مودیان، ثبت چک یک فرآیند مشارکتی بین فروشنده و خریدار است. هر دو طرف میتوانند این کار را انجام دهند، اما مسئولیتها و تأثیرات آن برای هر کدام متفاوت است.
- فروشنده: فروشنده میتواند چک را بهعنوان روش پرداخت در سامانه ثبت کند. این کار معمولاً زمانی انجام میشود که فروشنده بخواهد مطمئن شود که اطلاعات مالیاتی به درستی گزارش شدهاند.
- خریدار: خریدار نیز میتواند چک را ثبت کند، بهویژه اگر بخواهد از اعتبار مالیاتی مربوط به این پرداخت استفاده کند.
با این حال، یک نکتهی مهم وجود دارد: برای اینکه خریدار بتواند اعتبار مالیاتی دریافت کند، ثبت چک توسط خریدار باید به تأیید فروشنده برسد. این تأیید، تضمین میکند که اطلاعات ثبتشده با واقعیت معامله مطابقت دارد و از بروز اختلافات یا مشکلات مالیاتی در آینده جلوگیری میکند.
زمان ثبت چک در سامانه مودیان
ثبت چک در سامانه مودیان معمولاً باید زمانی انجام شود که مبلغ چک به حساب فروشنده واریز شده باشد. این موضوع اهمیت دارد زیرا سامانه مودیان چک را معادل پرداخت نقدی در نظر میگیرد و بهمحض ثبت، فروشنده را بدهکار ارزش افزوده میکند. به عبارت دیگر، اگر کالا یا خدمات فروشنده مشمول ارزش افزوده باشد، فروشنده باید مالیات مربوط به آن را در همان دوره مالیاتی پرداخت کند.
در مواردی که چک دارای تاریخ آینده است (مثلاً چند ماه بعد)، خریدار و فروشنده میتوانند با توافق یکدیگر، چک را زودتر از موعد در سامانه ثبت کنند. اما نکتهی مهم این است که اگر چک زودتر ثبت شود، فروشنده باید ارزش افزودهی آن را در همان دوره مالیاتی پرداخت کند، حتی اگر مبلغ چک هنوز به حسابش واریز نشده باشد. این کار نیاز به رضایت فروشنده دارد، زیرا او باید بدهی مالیاتی را قبول کند.
مدیریت چک در چندین صورتحساب
در برخی موارد، یک چک بهعنوان پرداخت برای چندین صورتحساب نسیه یا نقد و نسیه صادر میشود. خوشبختانه، سامانه مودیان این امکان را فراهم کرده است که یک چک برای چندین صورتحساب ثبت شود و در این مورد هیچ محدودیتی وجود ندارد. فروشنده میتواند یک چک را به تمام صورتحسابهای مرتبط با آن انتساب دهد و این کار به سادگی در سامانه انجام میشود. این ویژگی به فروشنده کمک میکند تا مدیریت پرداختها را بهطور مؤثرتری انجام دهد و از پیچیدگیهای اضافی جلوگیری کند.
مدیریت چندین چک برای یک صورتحساب
در برخی موارد، یک صورتحساب ممکن است با چندین چک (مثلاً با تاریخهای مختلف) تسویه شود. در چنین شرایطی، فروشنده میتواند در جدول پرداخت سامانه مودیان، هر چک را در یک ردیف جداگانه ثبت کند.
نکتهی مهم این است که ارزش افزودهی مربوط به هر چک، در دورهای که آن چک نقد میشود، محاسبه و پرداخت میشود. این انعطافپذیری در جدول پرداخت به فروشندگان کمک میکند تا مدیریت دقیقتری بر جریان نقدی و تعهدات مالیاتی خود داشته باشند و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کنند.
نحوه ثبت چک در سامانه مودیان
- ورود به سامانه مؤدیان و انتخاب بخش ثبت چک
- بعد از آماده کردن اطلاعات، باید وارد سامانه مؤدیان (my.tax.gov.ir) شوید و در حساب کاربری خود، بخش مربوط به ثبت چک را انتخاب کنید.
- در بخش تراکنشهای مالی یا مدیریت پرداختها، گزینه ثبت چک را انتخاب کنید.
- صفحهای برای وارد کردن اطلاعات چک نمایش داده میشود
- اگر برای اولین بار است وارد این بخش میشوید، ممکن است نیاز به فعالسازی دسترسی ثبت چک داشته باشید.
- در این مرحله، تمام اطلاعات چک را در فرم مربوطه وارد کنید. این مرحله بسیار مهم است ، شماره چک ، مبلغ چک ،تاریخ صدور و سررسید، نام بانک و شماره حساب ، نوع چک و وضعیت چک (پرداختشده، برگشتخورده و .. ) را به دقت وارد کنید
- بعد از ثبت اطلاعات ، سامانه اقدام به بررسی اولیه می کند تا از صحت آن اطمینان حاصل کند
- بعد از تکمیل فرم ثبت چک، روی گزینه ثبت و ارسال کلیک کنید تا اطلاعات در سامانه ذخیره شود
- بعد از ثبت چک ، چک بهعنوان یک تراکنش مالی در کارپوشه شما ذخیره میشود و در صورتی که چک مرتبط با یک صورتحساب باشد، در گزارشات مالیاتی شما لحاظ میشود
- پس از ثبت چک، میتوانید از طریق بخش مدیریت چکها در سامانه مؤدیان، وضعیت آن را پیگیری کنید
نکته : تاریخ سررسید چک تأثیر مستقیمی بر اعتبار مالیاتی آن دارد. اگر چکی که بابت خرید صادر شده، در همان دوره مالیاتی پاس شود، میتوان آن را در اعتبار مالیاتی همان دوره ثبت کرد. اما اگر چک مدتدار باشد و سررسید آن به دوره بعدی منتقل شود، اعتبار مالیاتی آن در دورهای که پاس شده محسوب میشود، نه دورهای که صادر شده است. بنابراین، هنگام ثبت چک در سامانه مؤدیان، باید تاریخ سررسید را به دقت بررسی و ثبت کرد تا از مغایرت مالیاتی جلوگیری شود
برای مدیریت پرداختهای مرتبط با هر صورتحساب می توان از نرم افزار واسط سامانه مودیان استفاده کرد ، این نرمافزار واسط با ارائه امکاناتی مانند ثبت چک، مدیریت پرداختها، و محاسبه ارزش افزوده، به فروشندگان و خریداران کمک میکند تا از بروز مشکلات مالیاتی جلوگیری کنند. در افزونه های واسط چندین روش پرداخت (مانند نقد، حواله یا چک) وجود دارد ، مودیان با انتخاب روش پرداخت می توانند جزئیات مربوط به زمان و مبلغ را مشخص کنند
برای دریافت نرم افزار واسط کاریا حساب به مبلغ 4.200.000 هزار تومان می توانید با کارشناسان در ارتباط باشید

ثبت چک مشمول مالیات می شه؟
وقت بخیر دوست عزیز
ثبت چک در سامانه مؤدیان مستقیماً مشمول مالیات نمیشود، اما اگر مربوط به یک فاکتور مالیاتی باشد، مالیات از همان فاکتور محاسبه خواهد شد. بنابراین، چک بهتنهایی مالیاتی ندارد، بلکه مالیات از فاکتور مربوطه دریافت میشود. امیدوارک جوابتون رو دریافت کرده باشید اگر هنوز هم ابهامی دارید میتوانید از مشاوره ی کارشناسان ما استفاده کنید